Tembelliğiyle ünlü olan kaplumbağalar, evrimlerinin sırlarını ve evrim ağacındaki yerlerini bize gösterme konusunda da yavaş davrandılar. On yıllardır, paleontologlarla moleküler biyologlar, kaplumbağaların kuşlarla timsahlara mı, yoksa kertenkelelere mi daha yakın oldukları konusunda fikir ayrılığı yaşıyordu. Şimdi, Amerika Maine’deki Mount Desert Island Biyoloji Laboratuvarı'ndan iki bilim adamı ve Yale Üniversitesi ile Dartmouth Üniversitesi’nden gelen ekipleri, mikro RNA'ları kullanarak hayvanları sınıflandırmanın tekniğini geliştirdi ve sır çözüldü. Kaplumbağaların timsahlarla değil, kertenkelelerle daha yakın akraba oldukları ortaya çıktı.
Ulaştıkları bulguları Biology Letters dergisinde yayımlayan araştırmacılar, bilim dünyası için yeni sayılabilecek bir keşif olan mikro RNA (miRNA) moleküllerini inceledi (miRNA'lar 1993'te keşfedilmişti). Bilim insanlarının incelediği DNA ve genetik materyalin çoğu, protein sentezi ve canlıların temel vücut dokularını meydana getiren daha büyük moleküllerin yapımına dair bilgi verir. Ama miRNA'lar çok daha küçük moleküllerdir ve genleri “açıp kapatarak” protein üretimini düzenlerler. Aynı zamanda birbiriyle yakın akraba olan birçok hayvan grubunda da ortaktır; dolayısıyla taksonomik sınıflandırma ve tanımlama konusunda önemli ipuçları sağlarlar.
MDIBL ve Dartmouth Üniversitesi’nden paleo-biyolog Kevin Peterson bu durumu şöyle ifade etmiştir: “Farklı miRNA'lar, zaman içinde farklı hayvan türlerinde oldukça hızlı bir şekilde gelişir. Bir kez geliştiklerinde de, görsel olarak bir daha değişmezler. Bize, türün evrim sürecini takibedebilmemiz için bir çeşit moleküler harita sunarlar.”
Peterson’ın araştırmada birlikte çalıştığı biyo-informatist Ben King de şöyle demiştir: “Benim araştırmadaki görevim, kertenkele genomunda yeni ve farklı mikro RNA'lar bulmak için, kullandığımız yazılımı geliştirmekti. 77 adet yeni mikro RNA ailesi tanımladık. Bunlardan 4’ü Chrysemys picta isimli kaplumbağa türünde ortak çıktı. Böylece, kaplumbağaların kertenkelelerle, timsahlardan çok daha yakın akraba olduklarını söylemek için gerekli kanıtı da bulmuş olduk.”
Resim: (Credit: ©defun/Fotolia)
Kaplumbağalar kadar kafa karıştırıcı birkaç hayvan daha olsa da, araştırma ekibi mikro RNA analizlerini diğer hayyvanlar üzerinde de kullanmayı ve böylece bu hayvanların kökenleri ve kendi aralarındaki yakınlık derecelerini belirlemeyi planlıyor. Aynı zamanda, web tabanlı bir platformla da dünyanın diğer yerlerindeki araştırma ekipleriyle bu yazılımı paylaşmayı hedefliyor.
Haber Kaynağı: Bu yazı, Mount Desert Island Biyoloji Laboratuvarı’ndan sağlanan verilerin ışığında Science Daily ekibi tarafından 25.07.2011’de yayımlanmıştır.
Referans makale:
- T. R. Lyson, E. A. Sperling, A. M. Heimberg, J. A. Gauthier, B. L. King, K. J. Peterson. MicroRNAs support a turtle + lizard clade. Biology Letters, 2011; DOI:10.1098/rsbl.2011.0477
Çeviri: felis agnosticus