Charles Darwin'in 1872'de yayımlanan ve son büyük eseri olan "İnsanda ve Hayvanlarda Duyguların İfade Edilmesi" (The Expression of the Emotions in Man and Animals), Mayıs 2021'de yeni çevirisiyle Alfa Yayınlarından çıktı. Daha önce bir kez çevirisi yapılmış olan bu kitap (2001, Orhan Tuncay, "İnsan ve Hayvanlarda Beden Dili") uzun zamandır kitapçılarda bulunamıyordu. Şimdi benim yapmış olduğum yeni çevirisiyle raflardaki yerini aldı.
İnsanın sergilediği temel ifadelerin dünyanın her yerinde aynı olduğunu ve insanlarla hayvanların duygularını ifade etme biçimlerinde izlenen ortaklıkları kanıtlarla ortaya koyan Darwin, bu kitabında hem evrim kuramına sağlam bir destek daha sunuyor hem de etolojinin* temellerini atıyor. "İfade kuramı üzerine yapılan çalışmaların, insanın düşük bir hayvansal formdan türemiş olduğu sonucunu belirli bir ölçüde doğruladığını ve çok sayıda sözde-ırkın tek bir türe veya alt-türe ait olduğu kanısını desteklediğini görmüştük; ama bana kalırsa böyle bir doğrulamaya zaten ihtiyaç yoktur." diyen Darwin, bu kitapta sunduğu görüşlerle dönemin ırkçı bakış açısını da yıkmayı hedeflemiştir. Tüm bilimseverler için ufuk açıcı olması dileğiyle...
* Etoloji: Hayvan davranışlarını inceleyen bilim dalı.
"İnsanın sergilediği bazı ifadeleri, örneğin aşırı dehşet duygusunda kılların diken diken olmasını veya öfke patlaması sırasında dişlerin gösterilmesini, insanın bir zamanlar çok daha düşük ve hayvansı bir durumda bulunmuş olduğunu kabul etmeden açıklamak zordur. Ayrı, ama yakın ilişkili türlerde belirli ifadelerin ortak olması, örneğin insanın ve çeşitli maymunların gülerken aynı yüz kaslarını çalıştırması, onların ortak bir atadan türediğini kabul ettiğimizde biraz daha anlaşılır hâle gelir. Yapı ve alışkanlıkların bütün hayvanlarda kademeli olarak evrimleştiğini genel anlamda kabul eden biri, İfade konusuna yepyeni ve ilginç bir pencereden bakacaktır."
—Charles Darwin
