Amerikalı astronomlar 13,7 milyar yıl önce Evren'in doğumundan sonra ilk dakikalar içinde oluşmuş iki gaz bulutu keşfetti. Astronomların keşfettiği iki gaz bulutunun, Evren'in oluşumu için kabul edilen teorilerde öngörülenlere tamamen uyduğu ortaya çıktı.
Amerikan Science dergisinde 10 Kasım 2011'de yayımlanan makaleye göre, bu gazların bileşenleri, Evren'deki elementlerin kökenleri konusunda modern bilimlerdeki teorilerde öngörülenlere tamamen uyuyor. Buna göre, Evren'in oluşumu için kabul edilen teoriye uygun şekilde Big Bang (Büyük Patlama) sırasında en önce hidrojen ve helyum gibi hafif elementler ortaya çıkıyor. Bundan sonra bu çok önemli gazların yıldızları oluşturmak için yoğunlaşmasından önce yüzmilyonlarca yıl geçmesi gerekiyor.
Resim: Bir galaksinin oluşum aşamasını gösteren bu simülasyon görüntüsünde, gaz ırmaklarının büyüyen galaksiyi nasıl beslediği gösteriliyor. Yeni keşfedilen gaz bulutları, bu nehirlerin benzeri olan "soğuk gaz" akımının bir parçası olabilir. (Credit: Image from simulation by Ceverino, Dekel, and Primack)
Araştırmayı yürüten ve Science'ın internet sitesinde yayımlayanlardan biri olan, California Üniversitesi Astronomi ve Astrofizik Profesörü Xavier Prochaska, hidrojen ve helyum gibi hafif elementleri bulmak konusunda şimdiye dek büyük çaba gösterdiklerini belirterek, ''İlk kez Evren'in ilk anlarında, yıldızlardan gelen daha ağır elementlerin karışmadığı gazları inceleyebiliyoruz'' dedi.
Araştırmaya katılan Michele Fumagalli de metallerin bulunmamasının hidrojen gazının saf olduğunu gösterdiğine dikkati çekerek, ''Bu gerçekten insanı şaşkına çeviriyor, çünkü bu Big Bang teorisine göre, Evren'de ilk gazların oluşumuna tamamen uygun ilk kanıt.'' diye konuştu.
Amerikalı astronomlar, bu iki gaz bulutunu yıldızlardan geriye kalan uzak kuasarların yaydığı ışığı analiz ederek keşfetti. Gözlem Hawaii'deki Keck gözlemevinin teleskoplarından biriyle yapıldı. Michele Fumagalli, böylece hangi mekanda ışık tayfının gaz tarafından soğurulduğunu görebildiklerini, bunun da kendilerine bileşenleri ölçme imkanı tanıdığını belirtti. Her elementin ışık tayfında kendine ait bir imzası belirten astronomlar, bu gözlemin ortaya sadece hidrojeni çıkardığını, helyum gazını bulmadıklarının altını çizdi. Astronomlar, karbon, oksijen ve silisyumu da büyük bir kesinlikle tespit edebileceklerini, ancak bu elementlerin kesinlikle bulunmadığını özellikle belirtti.
Kaynak makale
Çeviri: felis agnosticus
1. Michele Fumagalli, John M. O'meara, J. Xavier Prochaska.Detection of Pristine Gas Two Billion Years After the Big Bang. Science, November 10 2011 DOI:10.1126/science.1213581